
Nedir RAHVAN atçılık. Tarihçesine şöyle kısa bir göz atalım.
Türk milleti tarih sahnesine çıktığı andan yakın çağa kadar atı dünya tarihinde en etkin kullanan millet olmuştur.
Uçsuz bucaksız bozkırlarda egemenlik sahasının kontrollünden başlayan serüvenin Avrupa’nın içlerine kadar devam etmesinin baş aktörü Türk Atları olmuştur.
Bu atlar arasından Rahvan atlar halk söylencesine göre, uçan atlar soyundan atalarımız tarafından ıslah edilmiş ve binicisini sarsmadan en konforlu binek olarak hanların, ağaların, beylerin sahip olmak için yarıştığı müstesna bir yerde bulunmaktadır.
Aslında bu söylencenin çokta haksız olduğunu söylemek mümkün değildir.
Rahvan atların Eski Kıta üzerinde rağbet gördüğü, değer bulduğu yerlerin coğrafi dağılımına bakıldığı zaman bir şekilde Türk kültürünün nüfuz ettiği yerler olduğu rahatlıkla görülebilir. Rahvan kelimesi köken olarak Farsça ‘yol almak’ veya ‘hızlı giden at’ manasına gelir. Türkçe’de bu atlara
Yorga atlar denilmektedir.
Kırgızistan ve Kazakistan gibi Türk soylu devletlerde halen bu isim yaşamaktadır.
Çünkü Rahvan atlar bir dans sanatçısı gibi ritmik hareketler ile yol alırken çıkardığı “çık, çık” veya “çak, çuk” sesleriyle adeta bir ritim sanatçısı gibi ritim tutarak bir sanat icra etmektedirler.
Şimdi Ortaca DALYAN’’da bu RAHVAN ATÇILIK konusunda dede mesleğini sürdüren Muhammet TUTAR ile yaptığım söyleşi aktarayım sizlere.
Dedem at tutkunuydu diyor Muhammet Tutar. O’nun babası da öyleymiş. Bana o kuşaktan geçti bu tutku.
Rahvan atlar kendi soylarından geliyor. Onların özelliği RAHVAN yürüyüş.
Rahvan atlar anne babanın aynı kan olma özelliğini taşır.
Anne baba karışık olursa onun yavrusuna RAHVAN yürüyüşü öğretemezsiniz.
Bazı dış ülkelerde ayakları bağlayarak Rahvan yürüyüş öğretmeye çalışıyorlar ama bağları çözünce at yine eski yürüyüşüne dönüyor.
Bu özellik sadece Türk atlarına mahsus bir özellik. Atalarımız bulmuş bu yürüyüşü ve aynı soy aynı kan bizlere has devam ettiriliyor.
TIRIS VE DÖRTNAL ATLARDAN NE GİBİ AYRICALIĞI VAR.
Rahvan atlar insan gibi yere sağlam basar.
Yürürken sağ ayaklarını ve sol ayaklarını ikisini de aynı anda atar.
Diğer atlardan daha uzun yol alır.. Sırtındaki binicisini kesinlikle düşürmez.
Bizim Türk soy atlarımızda vardır bu özellik.
ATLARIN BAKIMINI KİME YAPTIRIYORSUN?
Ben sekiz yaşında tanıştım atlarla. 30 yaşımdayım. 12 yaşındayken ilk atıma sahip oldum. Dedemden her şeyi öğrenmiştim. Atlarımın tüm bakımını kendim yapıyorum.
Nallarını kendim çakıyorum. Tırnak bakımını kendim yapıyorum.
ATLARIN NALLARIN BIR KULLANIM SÜRESİ VARMI.
Atlar 40 ila 60 gün arasında muhakkak ayakları kontrol edilir. Bu süre içerisinde tırnaklar uzar. nallar sökülür ayak bakımı yapılır ve yeniden nallanır.
YARIŞLARA KATILIYORUM.
Rahvan at yarışları Aydın Muğla ve Denizli’de her yıl geleneksel yapılır.
Bende katılırım. Amaç spor olsun. Bu bir tutku. Kazanmak kazanamamak önemli değil.
‘’Ben Selçuklular döneminden beri var olan ve Türk soylarının özel yetiştirdiği bu atçılık türünün devam etmesi için bir hobi olarak yapıyorum bu işi.’’ Diyor Muhammet Tutar.